JJak tto zzrobić (JTZ) czyli HOWTO po polsku piotr.pogorzelski@ippt.gov.pl v2.3.4 Luty 1998 Inforamcje co to takiego JTZ, skąd się to wzięło, czemu to ma służyć, komu to jest potrzebne, a komu nie. Najnowsza wersja tego dokumentu znajduje się pod adresem ftp.jtz.org.pl oraz na Polskiej Stronie Tłumaczeń . Chciałbym zauważyć, że dokument ten dość często się zmienia, więc pilnuj proszę czy masz najnowszą wersję. Szczególnie zwracam uwagę na słowniczek. ______________________________________________________________________ Table of Contents: 1. Co to jest JTZ ? 2. Ustalenia, które stały się obowiązującym prawem. 3. Ludzie, czyli kto to robi 4. Pierwsze rezultaty 5. Przetłumaczone dokumenty 6. Słownik 7. Jak korzystać z trybu psgml pod Xemacsem? 8. Trochę danych techicznych dla tłumaczy. 8.1. Krótki minikurs SGML-a. 9. Co mam zrobić jeśli chcę poprawić dokument. 10. Konwersja SGML -> LaTeX a sprawa polska 10.1. LaTeX i LaTeX2e (epsilon) 10.2. Co nam generuje sgml2latex ? 10.3. Program sgml2latex i pliki DVI oraz PS 10.4. Konwersja właściwa, czyli jak uzyskać DVI lub PS 10.5. Uwagi ______________________________________________________________________ 11.. CCoo ttoo jjeesstt JJTTZZ ?? Wszystko zaczęło się od tego, że kilku osobom chciało się poświęcić troche czasu (bynajmniej nie wolnego) (choć jeden z nich sugerował, że podobno miał mieć jakieś ferie, czy coś w tym stylu, lecz przecież każdy rozsądny człowiek wie, że nie ma czegoś takiego jak ferie, urlop, wolna chwila. To są puste pojęcia wymyślone przez *owców, które mają jedynie namącić ludziom w głowach) i wspomóc World Linux Domination Project Polska (choć część z nich na pewno sobie nie zdawała sprawy z tego co robi) tłumacząc HOWTO na nasz rodzimy język. Dosyć szybko zebrała się mała grupka ludzi, którzy rzuciwszy w kąt inne sprawy zabrali się do dyskusji co przetłumaczyć, jak to przetłumaczyć i co z tymi tłumaczeniami robić. Na szczęście nie byli w tym najlepsi (w tłumaczeniach też nie, jak sami zobaczycie), więc się zajęli innym sprawami (wesela, kino, spacer itp.). Ku ogólnemu zdziwieniu okazało się, że ich wysiłek nie poszedł na marne i zaczęły pojawiać się pierwsze efekty ich działań (o nich za chwilę). Również ich dyskusje, zaowocowały pewnymi ustaleniami, które od tej pory stały się obowiązującym prawem. Osobą koordynującą projekt jest Bartosz Maruszewski 22.. UUssttaalleenniiaa,, kkttóórree ssttaałłyy ssiięę oobboowwiiąązzuujjąąccyymm pprraawweemm.. Te ogniste dyskusje, o których wcześniej pisałem (wymiana kilkunastu listów między trzema osobami) doprowadziły do przyjęcia następujących zasad : ˇ Postanowiliśmy, że każdy kto chce dołożyć swoją cegiełkę do tego projektu, zanim cokolwiek zacznie robić, powinien się z nami skontaktować i sprawdzić, czy to co chce robić nie zostało już przez kogoś wzięte. Wyślij list na adres B.Maruszewski@jtz.org.pl i zatytułuj go "HOWTO-info" (wielkość liter ma znaczenie). Otrzymasz wtedy dokładną listę kto co robi i jakie dokumenty są wolne. ˇ Jeśli dokument jest "wolny", zanim się go zacznie tłumaczyć trzeba o tym poinformować osobę koordynującą rozdział dokumentów (B.Maruszewski@jtz.org.pl). ˇ Upewnij się, że posiadasz najnowszą wersję dokumentu (po co się męczyć dwa razy?) i sprawdź czy autor nie ma jakichś zastrzeżeń co do tłumaczenia. ZZaawwsszzee informuj autora, że chcesz przetłumaczyć jego dokument. Możesz zacząć tłumaczyć od razu po wysłaniu listu, nie czekając na odpowiedź, bo szansa, że autor się nie zgodzi jest raczej jak 1:1 000 000 :) ˇ Jeśli jest dostępna wersja oryginału w sgml, to tłumacz raczej ją. ˇ WW ttłłuummaacczzeenniiaacchh wwyykkoorrzzyyssttuujjeemmyy oopprraaccoowwaannyy wwssppóóllnniiee ssłłoowwnniikk, starając się zachować wspólne słownictwo (niestety trzeba zrezygnować z ulubionych zwrotów). Słownik taki otrzymasz wysyłając list na adres B.Maruszewski@jtz.org.pl i tytułując go "HOWTO-slownik". Zapoznaj się z nim przed rozpoczęciem tłumaczenia - uchroni cię to od niepotrzebnych, długotrwałych poprawek. Słownik ten znajduje się także w tym dokumencie. ˇ Każdy nagłówek pliku ma wyglądać tak samo. Skopiuj poniższy i zmień dane: Tytuł<newline> <author>Autor: Imię Nazwisko <htmlurl url="mailto:autor@adres" name="autor@adres"><newline> v0.75, 1 Sierpnia 1996<newline> <-- wersja i data oryginału <bf>Wersja polska: Imię Nazwisko tłumacza <htmlurl url="mailto:tłumacz@adres" name="tłumacz@adres"><newline> </bf> v1.3, 28 Marca 1997 <-- wersja i data tłumaczenia Zawsze umieszczaj tę sekcję. Z reguły autorzy także ją umieszczają. Dodaj tylko od siebie dwie poniższe informacje. Jeśli jej nie ma, to załóż ją z tymi informacjami. <abstract> Dokument ten został napisany w standardzie ISO-8859-2. Oryginał tego dokumentu znajduje się pod adresem... _j_e_ś_l_i _a_u_t_o_r _n_i_e _p_o_d_a_ł_, _t_o _p_o_d_a_j _f_t_p_._i_c_m_._e_d_u_._p_l_/_p_u_b_/_L_i_n_u_x_/_s_u_n_s_i_t_e_/_d_o_c_s_/_H_O_W_T_O_/_(_m_i_n_i_) </abstract> Zwróć szczególną uwagę na wszystkie newline. ˇ Wszystkie teksty piszemy w formacie sgml (linuxdoc) kodując polskie litery w obowiązujacym standardzie (dla nieuświadomionych dodam, że nazywa się on ISO-8859-2). ˇ Zajmujemy się tylko tłumaczeniem, choć bardzo byśmy chcieli nie możemy jednocześnie aktualizować tłumaczonych dokumentów. Aktualizować oznacza, że nie możemy weryfikować danych znajdujących się w oryginale. Jeśli oryginał zostanie zaktualizowany, to każdy tłumacz jest zobowiązany do uaktualnienia swojego tłumaczenia. ˇ Każdy dokument musi zawierać rozdział, w którym podane są wszelkie wprowadzone zmiany w stosunku do oryginału. Najlepiej na końcu zatytuowany OOdd ttłłuummaacczzaa. ˇ Tłumaczymy dokumenty HOWTO. Jeśli w przyszłości ich nam zabraknie, być może weźmiemy się za coś innego. ˇ Nazw plików nie tłumaczymy, Installation-HOWTO pozostanie dalej Installation-HOWTO. Dodajemy jedynie rozszerzenie ..ppll..ssggmmll. ˇ Jak już przetłumaczysz, sprawdzisz i stwierdzisz, że można tłumaczenie oddać do użytku, to przedtem sprawdź, czy dokument można przekonwertować na wersję html i txt. Dla nieznających sgml-a podam, że aby polskie litery zostały nienaruszone przy konwersji na wersję txt należy polecenie sgml2txt wykonać z opcją -l. ˇ Po przetłumaczeniu i sprawdzeniu powyższego poinformuj osobę koordynującą, czyli B.Maruszewski@jtz.org.pl <mailto:B.Maruszewski@jtz.org.pl>, że skończyłeś tłumaczyć dany dokument, a otrzymasz wtedy hasło dla dostępu do katalogu .private na serwerze ftp. Oraz w celu jak najszybszego umieszczenia dokumentu w archwium na stronie WWW. Umieść dokument w wersji sgml (konwersja nastąpi automatycznie) pod adresem _f_t_p_._j_t_z_._o_r_g_._p_l w katalogu: ˇ _/_J_T_Z_/_._p_r_i_v_a_t_e_/_g_o_t_o_w_e jeśli jest to HOWTO ˇ _/_J_T_Z_/_._p_r_i_v_a_t_e_/_g_o_t_o_w_e_/_m_i_n_i jeśli jest to mini-HOWTO Serwerem ftp zajmuje się PPiioottrr PPooggoorrzzeellsskkii i proszę kierować wszelkie uwagi i komentarze ddoo nniieeggoo. ˇ Jeśli pracujesz nad obszernym dokumentem i chcesz udostępnić jakiś zrobiony fragment, to służy do tego celu katalog /wersje_robocze na serwerze ftp, który nie jest kopiowany na lustrach ftp. W sprawie szczegółów skontaktuj się z Piotrem Pogorzelskim. ˇ Oprócz numeracji oryginału stosujemy także numerację tłumaczenia. Patrz kilka punktów wyżej na temat nagłówka pliku sgml. Numeracja ta jest niezależna od numeracji oryginału i zawsze zaczynamy od wersji 1.0 ˇ Jeśli zmieniasz wersję tłumaczenia, to zastosuj się do poniższych reguł: ˇ Jeśli są to duże poprawki/zmiany, np.: przeróbka kilku sekcji, likwidacja niektórych, dodanie nowych, to zmień wersję główną ((11..00 -->> 22..00)) ˇ Jeśli są to średnie poprawki/zmiany, np.: poprawka większej ilości błędów zmiana kilku adresów, to zmień wersję poboczną ((11..11 -->> 11..11)) ˇ Jeśli są to małe poprawki/zmiany, np.: usunięcie paru literówek, zmiana jednego/dwóch adresów, to zmień drugą cyfrę po przecinku ((11..00 -->> 11..0011)) Będzie to ułatwienie dla użytkowników, którzy będą wiedzieć czy opłaca się ściągać nową wersję czy nie. ˇ Jeśli jest to możliwe, to staraj się w miarę postępowania prac nad danym dokumentem podawać ich procentowe zaawansowanie. Odpowiedni formularz jest na WWW. ˇ Jeśli w dokumencie znajduje się odwołanie do przetłumaczonego już HOWTO, to zrób odwołanie do tego tłumaczenia a nie oryginału. Tłumaczenia na serwerze WWW znajdują się w katalogach: ˇ Html/ - HOWTO ˇ Html/mini - mini-HOWTO Nazwa pliku to: ˇ Nazwa-HOWTO.pl.html - HOWTO ˇ Nazwa.pl.html - mini-HOWTO ˇ Jeśli uaktualniasz swoje tłumaczenie, to bardzo proszę przyślij osobie koordynującej, czyli mnie (_B_._M_a_r_u_s_z_e_w_s_k_i_@_j_t_z_._o_r_g_._p_l) wiadomość, że to zrobiłeś, żebym mógł umieścić nowszą wersję na WWW. Przecież nie mogę myśleć o wszystkim. ˇ Pytacie czasami czy możecie wstawiać własne tagi (<bf> <tt> itd.). Otóż żadnych zasad na ten temat nie wypracowaliśmy. Ja tłumaczę dokument tak jak jest i nie upiększam go, bo nie mam czasu i mi się nie chce. Wg. mnie jeśli chcesz sie pobawić - proszę bardzo. ˇ Zastanawiacie się także, czy można używać "mniej oficjalnych" słów. Otóż wg. mnie takie HOWTO jest pisane przez ludzi i dla ludzi i nie jest to żadne rządowe pismo super oficjalne itp. Już nie raz widziałem taki slang, że po kilkukrotnym przeczytaniu nie wiedziałem o co chodzi... Jednak należy pamiętać o pewnym umiarze... nie przesadzajmy :) ˇ Zdarzają sie czasami takie wyrażenia, które ciężko przetłumaczyć na polski i wychodzą z tego jakieś dziwolągi językowe albo w ogóle nie mają odpowiednika w j. polskim. W takim przypadku przetłumacz to, ale podaj dodatkowo w nawiasie wersję oryginalną wyrażenia. Stosuj to także jeśli tłumaczenie jest dwuznaczne 33.. LLuuddzziiee,, cczzyyllii kkttoo ttoo rroobbii CChhwwiilloowwoo jest nas niewielu. Ci, o których wiemy (być może są tacy, którzy samotnie, w zapomnieniu zrobili już tę całą robotę, lecz my o nich nic nie wiemy) to: ˇ [mg] Maciek Grochal frytek@tichy.ch.uj.edu.pl ˇ [bm] Bartosz Maruszewski B.Maruszewski@jtz.org.pl ˇ [po] Pawko Olszewski alder@amg.com.pl ˇ [pp] Piotr Pogorzelski piotr.pogorzelski@ippt.gov.pl ˇ [pt] Piotr Tęczyński pteczyn@hum.amu.edu.pl ˇ [zb] Ziemek Borowski ziembor@digilab.com.pl ˇ [bb] Benedict P. Barszcz poseidon@mail.ziplink.net ˇ [jc] Jakub Chmielewski yacoob@manager.ae.wroc.pl ˇ [jb] Janusz Batko janus@krakow.linux.org.pl ˇ [ps] Paweł Świerszcz vampire@aule.mdkna102.krakow.pl ˇ [jp] Jacek Pliszka Jacek.Pliszka@fuw.edu.pl ˇ [gsn] Gwidon S. Naskrent naskrent@hoth.amu.edu.pl ˇ [zb] Zbigniew von Borgosz borg@kki.net.pl ˇ [bp] Bartek Papierski bartekp@dom.vr.pl ˇ [pd] Piotr DUDA s0074@pjwstk.waw.pl ˇ [mm] Michał Malarski malarz@it.pw.edu.pl ˇ [gn] Grzegorz Nalepa nalepa@ibm.uci.agh.edu.pl Jeśli chcesz do nas dołączyć zapisz się na naszą listę, lecz pamiętaj, że jest ona przeznaczona, dla osób pprraaccuujjąąccyycchh nad tłumaczeniami, nie służy do przyglądania się, jak postępują prace. Adres listy to _j_t_z_@_i_p_p_t_._g_o_v_._p_l lub _j_t_z_@_j_t_z_._o_r_g_._p_l. Aby się na nią zapisać wyślij na adres listproc@ippt.gov.pl <mailto:listproc@ippt.gov.pl> list zawierający subscribe jtz Imię Nazwisko Paweł Więcek _c_o_v_e_n_@_p_w_r_._w_r_o_c_._p_l _<_m_a_i_l_t_o_:_c_o_v_e_n_@_p_w_r_._w_r_o_c_._p_l> _o_p_i_e_k_u_j_e _s_i_ę _p_a_k_i_e_t_e_m _n_a_s_z_y_c_h _t_ł_u_m_a_c_z_e_ń _d_o_s_t_a_r_c_z_a_n_y_m _d_l_a _D_e_b_i_a_n_-_a_. _P_a_k_i_e_t _t_e_n _j_e_s_t _d_o_s_t_ę_p_n_y _j_a_k_o _"_u_n_s_t_a_b_l_e _d_o_c_-_l_i_n_u_x_-_p_l_" pod adresem ftp.ists.pwr.wroc.pl <ftp://ftp.ists.pwr.wroc.pl:/coven/debian> lub na dowolnej kopii serwera _f_t_p_._d_e_b_i_a_n_._o_r_g. On też postawił mirror we Wrocławiu pod tym samym adresem, ale w innym katalogu - /pub/linux/JTZ/. 44.. PPiieerrwwsszzee rreezzuullttaattyy Postanowiliśmy, że przetłumaczone dokumenty będą udostępniane szerszemu gronu dopiero, kiedy będą się do tego nadawały ;-). To znaczy, że przetłumaczony dokument musi wpierw troche poczekać, zostać ponownie sprawdzony przez autora i dopiero potem może pokazać się szerszej publiczności. Lecz na początku jedynie w postaci _h_t_m_l, _t_x_t i _s_g_m_l. Chcemy jednak, abyście wiedzieli czego możecie oczekiwać w najbliższym czasie i jaki jest stopień zaawansowania prac. Czekamy również na wasze reakcje i oczekiwania. Wasze głosy mogą wpłynąć na kolejność w jakiej będą tłumaczone te dokumenty. Zajrzyj na stronę WWW www.jtz.org.pl <http://www.jtz.org.pl/>. Jeśli chcesz wiedzieć nad czym w tej chwili pracujemy, wyślij na adres B.Maruszewski@jtz.org.pl <mailto:B.Maruszewski@jtz.org.pl> list, który w polu SSuubbjjeecctt:: zawiera napis HOWTO-info (wielkość liter ma zanaczenie). Otrzymasz mniej więcej taką odpowiedz: From: Bartosz Maruszewski <bart@mat.uni.torun.pl> Subject: Re: HOWTO-info Date: Tue, 25 Feb 1997 16:47:27 +0100 (MET) Lines: 38 ========== KTO ========== ===== CO ROBI ===== ===== CO ZROBIL ===== Ja SMB BootPrompt Kernel m. Locales m. DOS2Linux -------------------------------------------------------------------- Piotr P. META Instalation Serial ISP-HookUp NET2 LargeDisk Ethernet -------------------------------------------------------------------- Piotr T. XFree86, WWW Java-CGI -------------------------------------------------------------------- Pawko O. Sound Modules ========== SPIS ========== Howtos: BootPrompt(*), BootDisk(*), Instalation(*), Kernel(*), Modules(*), Printing(-Usage), SCSI, SMB(*), Serial(*), Sound(*), UMSDOS, ISP-HookUp(*), META(*), NET2(*), Ethernet(*) Mini-Howtos: LILO, LargeDisk(*), Colour-ls, Consoles(-Many), DOS2LINUX(*), Getty-ps, KeySetup, Keystroke, Locales(*), Quota, Swap-Space, Upgrade, X*(*), Diald, (*) - oznacza zrobione, badz w trakcie tlumaczenia m. - mini HOWTO 55.. PPrrzzeettłłuummaacczzoonnee ddookkuummeennttyy Aktualne informacje znajdziesz pod adresem www.jtz.org.pl/ <http://www.jtz.org.pl/>. Pliki w formacie txt i html, nadające się do drukowania są tutaj: ftp.jtz.org.pl:/JTZ/ <ftp://ftp.jtz.org.pl:/JTZ/>. Serwerem ftp zajmuje się PPiioottrr PPooggoorrzzeellsskkii i proszę kierować wszelkie uwagi i komentarze ddoo nniieeggoo. 66.. SSłłoowwnniikk Jeśli znajdziesz jakieś nowe słowo/wyrażenie, które nadaje się do słownika, albo znajdziesz lepsze określene dla któregoś słowa/wyrażenia już będącego w słowniku, to wyślij je do B.Maruszewski@jtz.org.pl <mailto:B.Maruszewski@jtz.org.pl>. ˇ II ffoouunndd tthhaatt...... - przekonałem się ˇ aacckknnoowwlleeddggeemmeenntt - podziękowania (jako tytuł sekcji), wyrazy uznania ˇ aaccttuuaall - rzeczywisty, ostateczny, faktyczny, bieżący ˇ aaddaapptteerr - sterownik ˇ aaffffeecctt - dotyczyć, mieć negatywny wpływ na ˇ aaggggrreeggaattee wwoorrkkss - prace zebrane ˇ aarrrraannggeemmeenntt - ustawienie ˇ aassppeecctt rraattiioo - współczynik kształtu/obrazu ˇ bbaasseedd - oparty na ˇ bboooott - załadować, wystartować system, ˇ bboooott ddiisskkeettttee - dyskietka startowa ˇ bboooott pprroommpptt - zachęta startowa ˇ bbrrooaaddccaassttiinngg - rozgłaszanie, nadawanie ˇ ccaann aacccceessss - ma dostęp ˇ ccaarrrryy oouutt - wypełnij, wykonać, przeprowadzić ˇ cchhiipp - układ scalony ˇ ccoommmmaanndd - polecenie ˇ ccoommmmaanndd oouuttppuutt - wynik/rezultat polecenia ˇ ((ttoo)) ccrraasshh - wywalić się, załamanie, pad/paść ˇ ccrreeddiittss - wyrazy uznania ˇ ddeebbuugg - odpluskwiać ˇ ddeerriivvaattiivvee wwoorrkkss - prace pochodne ˇ ddiissaabbllee - wyłączyć ˇ ddiissccllaaiimmeerr - zastrzeżenie ˇ ddrriivveerr - sterownik ˇ eennttrryy - pozycja ˇ EEPPRROOMM bbuurrnneerr - programator eprom-ów ˇ eexxppiirree - wygasnąć ˇ ffeeeedd - zasilać, zasilanie, dostarczać ˇ ffiigguurree oouutt - stwierdzić ˇ ffiilleessyysstteemm - system plików ˇ fflleexxiibbiilliittyy - elastyczność ˇ ffoorr ddeettaaiillss - więcej na temat szczegółów dotyczących ˇ hhaacckk - przerobić (odnośnie jądra Linux-a) ˇ hhaarrddwwaarree - sprzęt ˇ hheeaaddeerr//iinncclluuddee ffiilleess - pliki nagłówkowe ˇ iinntteerrffaaccee - interfejs ˇ iinnttrroodduuccttiioonn - wprowadzenie ˇ iissssuuee aa ccoommmmaanndd - wykonać ˇ xxxxxx iissssuuee - sprawa dotycząca xxx ˇ jjuummppeerr - zworka, przełącznik ˇ lleeaarrnn aabboouutt - naucz się, dowiedzieć się o ˇ lliinnee - wiersz ˇ mmaaiinnttaaiinn - opiekować się ˇ mmaaiinnttaaiinneedd - prowadzony/pielęgnowany/utrzymywany przez ˇ mmaajjoorr - liczba główna ˇ mmaann - podręcznik systemowy "man" ˇ mmaapp - odwzorowywać ˇ mmeemmoorryy wwiinnddooww - ramka pamięci ˇ mmiinnoorr - liczba poboczna ˇ mmiirrrroorr - kopia ˇ nnoottee - zauważ, uwaga, zapamiętaj ˇ oobbeeyy - podlegać, być posłusznym ˇ oovveerrrriiddee -- zmienić, nadpisać ˇ ppoollll - sprawdzać, próbkować, monitorować ˇ pprroobbee - przeszukiwać, sprawdzać, wykrywać, dokonywać detekcji ˇ pprroocceesssseedd - interpretowane, przetwarzane ˇ pprroommpptt - zachęta ˇ ppuutt - umieścić ˇ ttoo qquueerryy - pytać, sprawdzać ˇ rreebboooott - przeładowanie ˇ rreefflleecctt - odzwierciedlać ˇ rreelleeaassee - wersja, wydanie ˇ rroooott - administrator ˇ rroooott ffiilleessyysstteemm - główny system plików ˇ sshhaaddooww - przesłaniać ˇ sshhaarree - współdzielić ˇ sshheellll - powłoka, interpreter ˇ sshheellll pprroommpptt - zachęta powłoki, interpretera ˇ ssooffttwwaarree - oprogramowanie ˇ ssppooooll ddiirreeccttoorryy - katalog zadań, katalog buforowania ˇ ssuuppppoorrtt - obsługiwać ˇ ssyymmbboolliicc lliinnkk - dołączenie/dowiązanie/wskazanie symboliczne ˇ ssyysstteemm ccaallll - funkcja systemowa ˇ tteerrmmss ooff uussee - warunki stosowania/używania/korzystania ˇ tthhiirrdd--ppaarrttyy bbooookkss - książki wydawnictw/autorów, nie związanych z firmą produkującą opisywaną rzecz< albo książki osób trzecich ˇ ttuunnee - ustawić, dostroić ˇ uunnlliikkee - w przeciwieństwie do, niopodobny do ˇ uuppggrraaddee - odnawianie, odswieżanie, uaktualnianie ˇ uussaaggee - stosowanie ˇ uuttiilliittyy,, ttooooll - narzędzie ˇ wwoorrkk--aarroouunndd - obejście zamiast "(w)yedytować" użyj raczej "(z)modyfikować" =========================================================== Wyrazy których nie tłumaczymy: firewall, bridge, host, proxy, log, stdin, stdout, locale, *roff, timeout mieszczą się tutaj także wszelkie polecenia systemowe i nazwy programów X, emacs, *TeX, *script. =========================================================== Jak odmieniać wyrazy nietłumaczone, zaczerpnięte z j. angielskiego oraz wszelkie skróty? Wyrazy zaczerpnięte z ang. to takie jak: Linux, Unix, fax... Jeśli wyraz kończy się na spółgłoskę, to dodajemy <bf/myślnik/ i piszemy końcówkę polską wg. rodzaju jaki dany wyraz przyjmuje w j. polskim:<newline> np: ten firewall -- tego firewall-a<newline> ten RAM -- tego RAM-u<newline> W dopełniaczu (kogo? czego?) skrótu kończącego się na spółgłoskę zawsze używamy końcówki -u: DOS-u, BIOS-u itd. Jeśli wyraz kończy się na samogłoskę, to dodajemy <bf/apostrof/ i piszemy końcówkę polską wg. rodzaju jaki dany wyraz przyjmuje w j. polskim:<newline> np: ten bridge - tego bridge'a <bf/Do skrótów/ zawsze stosujemy myślnik.<newline> <bf/W imionach/ oczywiście nie stosujemy myślnika. Jeśli wyraz kończy się na tzw. nieme "e", to lepiej unikać jego odmiany, np: edytor joe -- w edytorze joe, edytora joe. A nie edytorze joe'u czy edytora joe'a ... 77.. JJaakk kkoorrzzyyssttaaćć zz ttrryybbuu ppssggmmll ppoodd XXeemmaaccsseemm?? Całkiem prosto: ˇ zainstalować pakiet linuxdoc-sgml ˇ dopisać do pliku .bashrc wiersze LINUXDOCLIB=/usr/lib/linuxdoc-sgml export LINUXDOCLIB SGML_PATH=$LINUXDOCLIB/dtd/%N.dtd:$LINUXDOCLIB/dtd/%P.dtd:$LINUXDOCLIB/rep/html/%N export SGML_PATH ˇ uruchomić xemacs-a i pisać! Ha, wydaje mi się, że to wczoraj w domu zadziałało (RH4.1, xemacs-19.16 i linuxdoc-sgml-costam-rpm) jak wróce to sprawdzę. Niestety w pracy po zainstalowaniu najnowszych sgml-tools-0.99.4 nie chce działać z trybem psgml - przychodzi z własnym plikiem contrib/sgml-mode.el, który nie jest tak bogaty jak psgml. 88.. TTrroocchhęę ddaannyycchh tteecchhiicczznnyycchh ddllaa ttłłuummaacczzyy.. [Sekcja napisana przez Bartka Maruszewskiego.] Wcześniej już zostało wspomniane, że piszemy w formacie SGML. Format ten bardzo przypomina HTML więc jeśli znasz ten ostatni, to nie powinien on ci nastręczać większych trudności. Narzędzia do obsługi tego formatu to pakiet _s_g_m_l_-_t_o_o_l_s. 88..11.. KKrróóttkkii mmiinniikkuurrss SSGGMMLL--aa.. Wielu z was chce się przyłączyć, ale pisze do mnie, że nie zna SGML-a. No i piszę do każdego litanię wszystkich zasad itp. Żeby tego nie robić postanowiłem zamieścić kilka porad jak z niego korzystać. ˇ Przede wszystkim chciałbym zauważyć, że SGML jest podobny do HTML-a jeśli chodzi o składnię - można właściwie powiedzieć, że jest taka sama. Np.: w HTML-u piszesz <I> a w SGML-u <it>, w HTML-u <B> - w SGML-u <bf> (wielkość liter oczywiście nie ma znaczenia). ˇ W SGML-u, tak samo jak w HTML-u, są pewne znaczki o znaczeniu specjalnym. Są to np.: &, <, >, ~ itp. Żeby je zapisać należy użyć specjalnej notacji. I tak odpowiednio są to: &, <, >, ˜. Zobacz punkt 3.2 w podręczniku w katalogu /usr/doc/sgmltools-xxx. ˇ Najprostszym sposobem na zorientowanie się jak powinien wyglądać plik źródłowy w SGML-u jest zajrzenie, do któregoś z już napisanych dokumentów. Ogólnie metoda jest prosta: - bierzesz nagłówek podany w drugim punkcie tego dokumentu i kopiujesz go do swojego tłumaczenia. - dalej wszystko tak samo jak w innych dokumentach SGML. ˇ Jeszcze jedna ważna uwaga, która przysparza trochę kłopotów. Jeśli stosujesz tag-i i w środku użyjesz znak /, to parser potraktuje, to jako koniec tag-u. Więc jeśli zamierzasz użyć / w środku tag-u, to stosuj je w pełnej postaci, czyli np. <bf>tekst</bf>. Piszę to, bo można też stosować skrótową formę: <bf/tekst/. To naprawdę nie jest trudne. Teraz trochę o konwersji. Do konwersji pliku źródłowego SGML-a na HTML i TXT służą odpowiednio programy _s_g_m_l_2_h_t_m_l i _s_g_m_l_2_t_x_t. Wszystko co musisz pamiętać, to użycie odpowiedniej opcji dla _s_g_m_l_2_t_x_t, żeby zostawił polskie znaki w spokoju. Opcja ta to --ll. Podczas konwersji występuje z reguły błąd _C_o_u_l_d_n_'_t _f_i_n_d _f_o_n_t _'_C_' czy jakoś tak - otóż nie ma się czym przejmować. Poprawny dokument tekstowy zostanie wygenerowany. Co do konwersji na HTML, to tutaj problemu z polskimi literami nie ma, ale trzeba pamiętać, aby użyć opcji --LL ppoolliisshh, żeby odwołania _N_e_x_t, _T_a_b_l_e _o_f _C_o_n_t_e_n_t_s i _P_r_e_v_i_o_u_s zamienić na polskie odpowiedniki. Przed konwersją załóż plik /usr/lib/linuxdoc-sgml/rep/html/polish i wpisz w nim: PrevPage: Poprzednia NextPage: Następna TOC: Spis Treści Narzędzia SGML, są dostępne pod adresem pobox.com <http://pobox.com/~cg/sgmltools/>. Hmmm... wydaje mi się, że to wszystko. Jak sobie o czymś przypomnę to dopiszę. 99.. CCoo mmaamm zzrroobbiićć jjeeśśllii cchhccęę ppoopprraawwiićć ddookkuummeenntt.. Po pierwsze wszelkie poprawki trzeba nanosić w formacie SGML. Jeśli znalazłeś literówki, to po prostu popraw je i wyślij poprawioną wersję do tłumacza. Upewnij się przedtem czy masz najnowszą wersję, bo może błędy, które poprawiasz są już poprawione w nowszej wersji. Jeśli chcesz ingerować w treść dokumentu, to najprościej jeśli zachowasz kopię tłumaczenia, naniesiesz poprawki, które uważasz za stosowne i potem wydasz polecenie "_d_i_f_f _-_N_u _s_t_a_r_a_-_w_e_r_s_j_a _n_o_w_a_-_w_e_r_s_j_a _> _z_m_i_a_n_y" i wyślesz zawartość pliku zmiany do tłumacza. 1100.. KKoonnwweerrssjjaa SSGGMMLL -->> LLaaTTeeXX aa sspprraawwaa ppoollsskkaa Autor sekcji: MMiicchhaałł MMaallaarrsskkii malarz@it.pw.edu.pl _W _p_o_n_i_ż_s_z_y_m _t_e_k_s_c_i_e _o_p_i_s_u_j_ę _m_o_j_e _u_d_a_n_e _p_r_ó_b_y _k_o_n_w_e_r_s_j_i _d_o_k_u_m_e_n_t_u _z _p_o_l_s_k_i_m_i _z_n_a_k_a_m_i _d_i_a_k_t_r_y_c_z_n_y_m_i _z_a_p_i_s_a_n_e_g_o _w _f_o_r_m_a_c_i_e _S_G_M_L _n_a _f_o_r_m_a_t _L_a_T_e_X _o_r_a_z _D_V_I _(_D_e_v_i_c_e _I_n_d_e_p_e_n_d_e_n_t_) _i _P_S _(_P_o_s_t_S_c_r_i_p_t_)_. 1100..11.. LLaaTTeeXX ii LLaaTTeeXX22ee ((eeppssiilloonn)) Bezproblemowo znaki różnych alfabetów możemy używać tylko w nowym formacie LaTeX-a (tzw. LaTeX-u 2e), standardowo pozwalającym na pisanie z ogonkami. Aby można było używać jawnie polskich liter w LaTeX-u w nagłówku dokumentu w formacie LaTeX wygenerowanego przez program sgml2latex muszą wystąpić następujące linie: ______________________________________________________________________ \usepackage{t1enc} \usepackage[latin2]{inputenc} \usepackage[polish]{babel} ______________________________________________________________________ Najważniejsza jest pierwsza z nich: ______________________________________________________________________ \usepackage{t1enc} ______________________________________________________________________ Linia ta umożliwia w ogóle pisanie z ogonkami. Kolejna linia: ______________________________________________________________________ \usepackage[latin2]{inputenc} ______________________________________________________________________ umożliwia zapisanie polskich liter w standardzie ISO Latin 2 (ISO 8859-2) a nie jakimiś przedziwnymi zaklęciami magicznymi LaTeX-a. Trzecia z nich, a mianowicie: ______________________________________________________________________ \usepackage[polish]{babel} ______________________________________________________________________ daje nam jedynie dodakowy bajer: słowa w języku polskim w razie potrzeby zostaną poprawnie podzielone (zgodnie z regułami języka polskiego oczywiście). Niestety program sgml2latex, generujący za każdym razem najpierw plik w formacie LaTeX, a dopiero później korzystając z tego pliku generuje pliki w formatach DVI i/lub PS, nie generuje odpowiednich linii w tym pliku. 1100..22.. CCoo nnaamm ggeenneerruujjee ssggmmll22llaatteexx ?? Program sgml2latex umożliwia wygenerowanie pliku w formacie LaTeX lub LaTeX2e (z opcją -2e). Wszystko byłoby fajnie gdyby ten plik był poprawny dla nas (czyli zawierał linie wymienione powyżej). Niesety tak nie jest. Żeby to poprawić wystarczy jedynie trochę zmodyfikować plik /usr/lib/linuxdoc-sgml/rep/latex2e/mapping w którym jest opisany sposób konwersji pliku SGML do formatu LaTeX2e. W pliku tym we fragmencie dotyczącym konwersji tag-u <article> zamiast linii ______________________________________________________________________ "\\usepackage\[latin1\]{inputenc}\n" ______________________________________________________________________ należy wstawić trzy następujące linie: ______________________________________________________________________ "\\usepackage{t1enc}\n" "\\usepackage\[latin2\]{inputenc}\n" "\\usepackage\[polish\]{babel}\n" ______________________________________________________________________ Pierwsze dwie z tych linii muszą znaleźć się koniecznie, natomiast trzecia wedle upodobania. Muszę jednak dodać, że w wypadku dodania trzeciej z tych linii konieczne jest odpowiednie skonfigurowanie programu dvips (przynajmniej ja to zrobiłem, w każdym razie korzystając z programu texconfig dodałem polski sposób dzielenia wyrazów. Jeżeli korzystając z formatu SGML tworzymy takze inne dokumenty można w taki sam sposób dokonać zmian w sekcjach dotyczących konwersji tag-ów <report>, <book> oraz <notes>. Te zmiany nie są jednak konieczne gdy pracujemy wyłącznie z dokumentami HOWTO. 1100..33.. PPrrooggrraamm ssggmmll22llaatteexx ii pplliikkii DDVVII oorraazz PPSS Już mamy poprawne generowanie plików w formacie LaTeX2e. Teraz jeszcze musimy posiadać LaTeX-a w wersji 2e. Jeżeli mamy zainstalowany pakiet tetex (chyba jeden z popularniejszych w dystrybucjach linux-a) to mamy odpowiedni program. Ponieważ program sgml2latex oczekuje, że program LaTeX2e wywołujemy przez latex2e to musimy mu taki sposób wywołania tego programu zapewnić. Najprościej jest w katalogu /usr/bin utworzyć skrót o nazwie latex2e do programu latex, czyli: ______________________________________________________________________ cd /usr/bin ln -s latex latex2e ______________________________________________________________________ 1100..44.. KKoonnwweerrssjjaa wwłłaaśścciiwwaa,, cczzyyllii jjaakk uuzzyysskkaaćć DDVVII lluubb PPSS Po dokonaniu wyżej wymienionych modyfikacji żadne zmiany w dokumentzch SGML nie są już konieczne. Wystarczą jedynie odpowiednie opcje programu sgml2html. Należy pamiętać o użyciu opcji -2e aby program generował pliki w formacie LaTeX2e a nie w starszym (LaTeX). Aby uzyskać wersję w formacie DVI używamy komendy: sgml2latex -2e -a -d nasz_plik.sgml Analogicznie możemy wygenerować pliki w formacie PS: sgml2latex -2e -a -p nasz_plik.sgml 1100..55.. UUwwaaggii Rozwiązanie jest w paru miejscach trochę toporne, ale skuteczne. Osobiście były to moje pierwsze kroki w LaTeX-u, więc opis do czynności, które należy wykonać może być trochę nieodpowiedni. Wszelkie informacje o LaTeX-u jakie potrzebowałem do uzyskania satysfakcjonujących mnie wyników uzyskałem z Polskiej Strony Ogonkowej oraz od Jakuba Gąsiorowskiego, mojego kumpla ze studiów. Wszelkie uwagi, usprawnienia rozwiązania oczywiście będą bardzo mile widziane.