Next Previous Contents

1. Εισαγωγή στο Linux

Το Linux είναι μια τελείως δωρεάν επαναϋλοποίηση του POSIX προτύπου, με SYSV και BSD επεκτάσεις (που σημαίνει ότι μοιάζει με UNIX, αλλά δεν προέρχεται από την ίδια βάση πηγαίου κώδικα), το οποίο είναι διαθέσιμο σε μορφή πηγαίου κώδικα αλλά και σε εκτελέσιμη μορφή. Τα πνευματικά δικαιώματα ανήκουν στον Linus B. Torvalds Linus.Torvalds@Helsinki.FI και άλλους που κατά καιρούς έχουν προσφέρει στην ανάπτυξή του. Διανέμεται ``ελεύθερα'', σύμφωνα με τους όρους της GNU General Public License.

Το Linux δεν είναι public domain, και δεν είναι shareware. Είναι ``δωρεάν'' λογισμικό, και μπορείτε να δώσετε αντίγραφά του, αλλά πρέπει να δώσετε και τον πηγαίο κώδικα μαζί ή να κάνετε δυνατή την διανομή του με τον ίδιο τρόπο. Αν διανείμετε οποιεσδήποτε αλλαγές, είστε νομικά υπεύθυνοι να διανείμετε τον πηγαίο κώδικα για αυτές τις αλλαγές. Δείτε την GNU General Public License για λεπτομέρειες. Ένα αντίγραφο διανέμεται με τον πηγαίο κώδικα του Linux, ή μπορείτε να πάρετε ένα αντίγραφο μέσω ftp από το prep.ai.mit.edu, κατάλογος /pub/GNU/COPYING.

Το Linux ακόμη διανέμεται ελεύθερα, τώρα που έχει φτάσει στην έκδοση 2.0, και θα συνεχίσει να διανέμεται ελεύθερα. Ακριβώς λόγω της φύσης της GNU άδειας χρήσης, υπό τους όρους της οποίας διανέμεται το Linux, θα ήταν παράνομο να μην διανέμεται ελεύθερα το Linux. Προσοχή όμως: είναι απολύτως νόμιμο να απαιτούνται χρήματα για την διανομή του Linux, αρκεί να διανέμεται και ο πηγαίος κώδικας μαζί. Αυτή είναι μια πολύ γενική διαπίστωση. Αν θέλετε τις ακριβείς νομικές λεπτομέρειες, διαβάστε την GNU άδεια χρήσης του Linux.

Το Linux τρέχει σε 386/486/Pentium μηχανές με ISA, EISA, PCI και VLB διαύλους. Ο δίαυλος MCA (της IBM) δεν υποστηρίζεται τέλεια ακόμα, παρόλο που έχει αρχίσει να υποστηρίζεται από τα kernels 2.1.x. Αν ενδιαφέρεστε, δείτε την σελίδα <http://glycerine.itsmm.uni.edu/mca>.

Υπάρχει μια μεταφορά σε ανάπτυξη για πολλές Motorola 680x0 πλατφόρμες (τώρα τρέχει σε κάποιες Amiga, Atari, και VME μηχανές), που τώρα πλέον δουλεύει αρκετά καλά. Απαιτεί έναν 68020 με MMU, έναν 68030, 68040, ή έναν 68060. Επίσης απαιτεί μια FPU. Οι τρέχουσες εκδόσεις έχουν υποστήριξη και για δικτυακές και για X εφαρμογές.

Το Linux τρέχει πολύ καλά στους Alpha επεξεργαστές της DEC, με υποστήριξη για τις μηχανές "Jensen", "NoName", "Cabriolet", "Universal Desktop Box" (ευρύτερα γνωστό ως Multia), και πολλές άλλες πλατφόρμες. Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε την σελίδα <http://www.azstarnet.com/~axplinux/FAQ.html>.

Το Linux τρέχει καλά και σε Sun SPARCs; οι πιο πολλές sun4c και sun4m μηχανές τώρα μπορούν να τρέξουν το Linux, με υποστήριξη για τις sun4u να έχει ήδη ξεκινήσει να αναπτύσσεται. Το Red Hat Linux είναι (την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές) η μόνη διανομή του Linux που υπάρχει για SPARCs! Για περισσότερες πληροφορίες δείτε την σελίδα <http://www.redhat.com/support/docs/rhl-sparc/>.

Το Linux μεταφέρεται τώρα και στην αρχιτεκτονική PowerPC, συμπεριλαμβανομένων των PowerMac (Nubus και PCI), Motorola, IBM, και Be μηχανών.

Μεταφορές του Linux και σε άλλες αρχιτεκτονικές, όπως MIPS και ARM, έχουν ξεκινήσει και δείχνουν διάφορα ποσοστά προόδου. Μην κρατάτε την ανάσα σας, αλλά αν ενδιαφέρεστε και μπορείτε να προσφέρετε, μπορείτε να βρείτε κι άλλους που θα ενδιαφερόντουσαν να δουλέψουν μαζί σας.

Το Linux δεν θεωρείτε πια σε πειραματικό στάδιο, αφού έκδοση 1.0 έχει τελειώσει από τις 14 Μαρτίου του 1994. Υπάρχουν ακόμη bugs στο σύστημα, και νέα bugs θα εμφανίζονται και θα διορθώνονται καθώς περνά ο καιρός. Επειδή το Linux ακολουθεί το ``ανοιχτό πρότυπο ανάπτυξης'', όλες οι νέες εκδόσεις θα δίνονται στο κοινό, ακόμη κι αν δεν θεωρούνται ``εμπορικής ποιότητας''. Παρόλ' αυτά, και για να βοηθηθεί ο κόσμος στην επιλογή ενός σταθερού πυρήνα, το ακόλουθο σχήμα έχει υλοποιηθεί: Οι εκδόσεις 2.x.y, όπου το x είναι ζυγός αριθμός, είναι σταθερές εκδόσεις και μόνο διορθώσεις λαθών προστίθενται καθώς το y αυξάνεται. Έτσι από την έκδοση 2.0.2 στην 2.0.3, υπάρχουν μόνο διορθώσεις λαθών όχι νέα χαρακτηριστικά. Οι εκδόσεις 2.x.y, όπου το x είναι ένας περιττός αριθμός, είναι beta-ποιότητας εκδόσεις μόνο για developers. Μπορεί να είναι ασταθείς, να παρουσιάζουν γενικότερα προβλήματα και αλλάζουν πολύ γρήγορα καθώς νέα features προστίθενται σε αυτές συνέχεια. Μόλις περνάει αρκετός καιρός, καθώς η τρέχουσα έκδοση του kernel σταθεροποιείται, η ανάπτυξη ``παγώνει'' για λίγο, μια καινούρια σταθερή έκδοση του kernel μοιράζεται, και η ανάπτυξη συνεχίζεται με μια καινούρια πειραματική έκδοση.

Η τρέχουσα σταθερή έκδοση είναι η 2.0.31 (αυτό θα συνεχίσει να αλλάζει καθώς καινούριοι οδηγοί προστίθενται και bugs διορθώνονται). Η πειραματική έκδοση που αναπτύσσεται είναι η σειρά 2.1.χ. Αν η 2.0.χ είναι πολύ καινούρια για εσάς, μπορείτε να παραμείνετε με την 1.2.13 προς το παρόν. Παρόλ' αυτά οι τελευταίες 2.0.χ εκδόσεις έχουν αποδειχτεί αρκετά σταθερές. Σημειώστε ότι η αλλαγή από την έκδοση 1.2 στην 2.0 απαιτεί να αλλάξετε και πολλά από τα προγράμματά σας! Ίσως προτιμήσετε να αλλάξετε στην πιο καινούρια έκδοση της διανομής σας για να αλλάξουν μαζί και αυτά τα προγράμματα. Ο πηγαίος κώδικας του Linux kernel περιέχει ένα αρχείο, Documentation/Changes, που εξηγεί αυτές τις αλλαγές και πολλά άλλα.

Οι πιο πολλές εκδόσεις του Linux, πειραματικές και μη, είναι αρκετά σταθερές, και μπορείτε να συνεχίστε να τις χρησιμοποιείτε αν κάνουν αυτό που θέλετε και δεν σας ενδιαφέρει να είστε στην ``αιχμή της τεχνολογίας''. Ένα site είχε έναν υπολογιστή που έτρεχε την έκδοση 0.97p1 (από το καλοκαίρι του 1992) για πάνω από 136 ημέρες χωρίς κανένα λάθος ή crash. (θα λειτουργούσε για πολύ περισσότερο αν ένας εργάτης δεν έκλεινε κατά λάθος τον μετασχηματιστή κύριας ισχύος...) Αλλοι έχουν στείλει uptimes παραπάνω από ένα χρόνο. Ένα site ακόμη είχε έναν υπολογιστή που έτρεχε το Linux 0.99p15s για πάνω από 600 days την τελευταία φορά που το ανέφερε.

Ένα πράγμα που αξίζει να ξέρει κανείς είναι ότι το Linux ακολουθεί ένα ανοιχτό και κατανεμημένο μοντέλο ανάπτυξης, αντί για ένα κλειστό και κεντρικοποιημένο μοντέλο, όπως η πλειοψηφία των υπόλοιπων μεγάλων συστημάτων λογισμικού. Αυτό σημαίνει ότι η τρέχουσα έκδοση είναι πάντα διαθέσιμη (με το πολύ μια ή δυο εβδομάδες καθυστέρηση) έτσι που οποιοσδήποτε να μπορεί να την χρησιμοποιήσει. Το αποτέλεσμα είναι ότι όποτε μια καινούρια έκδοση με νέα χαρακτηριστικά βγαίνει, σχεδόν πάντα περιέχει και bugs, αλλά σύντομα αρχίζει μια τάχιστη δοκιμή και ανάπτυξη, έτσι που τα bugs βρίσκονται και διορθώνονται γρήγορα, συχνά μέσα σε λίγες ώρες, αφού πολλοί εργάζονται για να ``χτίσουν'' την νέα έκδοση.

Σε αντίθεση, το κλειστό και κεντρικοποιημένο μοντέλο σημαίνει ότι υπάρχει ένα άτομο ή μια ομάδα που δουλεύει στο project, και διανέμουν λογισμικό όταν αυτοί νομίζουν ότι δουλεύει αρκετά καλά. Συχνά αυτό οδηγεί σε μεγάλα διαστήματα μεταξύ των διανομών και μεγάλες αναμονές για διορθώσεις λαθών. Σαφώς η τελευταία έκδοση τέτοιου συστήματος λογισμικού είναι συχνά υψηλής ποιότητας, αλλά η ταχύτητα ανάπτυξης είναι γενικά πολύ μικρότερη.

Στις 26 Οκτωβρίου, 1997, οι τρέχουσες εκδόσεις είναι 2.0.31 για την σταθερή έκδοση του Linux, και 2.1.57 για την πειραματική.


Next Previous Contents